BARAJLARIN FAYDALARI ve DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Barajların faydalarını kısaca aşağıdaki gibi
özetleyebiliriz:

1. Tarım alanlarının zamanında ve yeterli
olarak sulanmasını sağlar.
2. Hidroelektrik enerji üretir.
3. İçme, kullanma ve endüstri için gerekli suyu düzenli ve
sürekli sağlar.
4. Yerleşim ve tarım alanlarını taşkınlardan korur.

Barajların yukarıda sayılan doğrudan faydaları
yanında aşağıda sayılan dolaylı faydaları da vardır:

1. Su üzerinde ulaşıma olanak sağlar,
2. Su ürünleri üretimi, özellikle balıkçılığın gelişmesini
sağlar,
3. Avcılığın gelişmesini sağlar,
4. Mesire yerleri sağlar,
5. Toprak erozyonunun önlenmesi veya azaltılması sureti ile
toprak muhafazasını sağlar,
6. Milli güvenlik üzerinde olumlu etki yapar,
7. İklim üzerinde olumlu etkisi vardır,
8. İstihdama olumlu etkisi vardır,
9. Gelir dağılımının düzeltilmesine yardımcı olur,
10. Su kalitesinin ve kirlenmenin kontrolu sağlanabilir,
11. Su sporları yapılmasına olanak verir,

Bu sayılan yararları yanında baraj yapımında
özellikle dikkat edilmesi gerekli konularında olacağı doğaldır.
Bunlar:

1. Doğal dengenin bozulması,
2. Göl sahası içinde kalan tarım alanlarının ve doğal kaynakların
kullanılamaması,
3. Göl sahası içinde kalan yerleşim merkezlerinin nakli,
4. Göl sahası içinde kalan yol, köprü vb. yatırımların yerine
yeni yatırım yapma ihtiyacı,
5. Yer altı su seviyesinin yükseltilmesi dolayısı ile maydana
gelen olumsuz etkiler,
6. Su yükünün artması dolayısı ile meydana gelebilecek tehlikeli
heyelanlar ve diğer jeolojik olaylar,
7. Artan su buharlaşması dolayısı ile kullanılabilecek su
miktarının azaltılması,
8. Akarsuların taşkın mevsimlerinde birlikte getirdikleri
toprak gücünü artıran besleyicilerden bilhassa delta ovalarının
mahrum kalması,
9. Suyun içinde taşınan maddelerin azalması nedeni ile baraj
mansabında daha fazla yatak oyulması,
10. Kıyı erozyonunun artması,
11. Göl alanında kalan tarihi eserler,

gibi konular ile çok özel konular olabilir.
Ancak sayılan bu hususlardan dolayı meydana gelebilecek mahzurlar
baraj planlaması veya proje sırasında gözönünde bulundurulursa
ortadan kaldırılabilir veya en aza indirilebilir. Örneğin
Keban Barajı göl alanı içinde kalacak tarihi eserler baraj
devreye girmeden önce Başka yere taşınmıştır. Balıkların yaşamının
yitirip doğal dengenin bozulmaması için gerektiğinde, balıkların
akarsuyun kaynağına gidip gelmelerini sağlamak amacıyla balık
geçitleri yapılabilir.